Σταματήστε να «πολεμάτε» τον καρκίνο


του Simon Jenkins (*)

Εχετε καρκίνο; Η είστε ένας «γενναίος ήρωας που πολεμά έναν διαμονισμένο εχθρό»; Εχετε κάτι στο σώμα σας που πρέπει να αφαιρεθεί ή είστε ηρωικό θύμα ενός πολέμου που μπορεί «να κερδίσετε ή να χάσετε»; Μια έρευνα που έγινε στη Βρετανία από το Macmillan Cancer Support έδειξε ότι πολλοί καρκινοπαθείς έχουν κουραστεί με την πολεμική γλώσσα. Θέλουν να αντιμετωπίζονται όπως οποιοσδήποτε ασθενής. Θέλουν να συζητούν την ασθένειά τους με τον γιατρό τους. Είναι τόσο απλό.

Οποιοσδήποτε έχει εμπειρία από καρκίνο ξέρει τον γλυκανάλατο τρόπο με τον οποίο τον αντιμετωπίζουν. Δύστυχε. Πόσο λυπόμαστε. Πόσο χρόνο σου «έχουν» δώσει; Να είσαι γενναίος. Να είσαι θετικός. Να το πολεμήσεις. Μην παραιτηθείς και «χάσεις». Αυτό θα σημαίνει ότι δεν είχες θάρρος και «ηττήθηκες».

Η γλώσσα έχει πάντα σημασία. Κι αυτό, όχι επειδή επηρεάζει τη σωματική ευημερία - κάτι στο οποίο οι απόψεις των φυσικοθεραπευτών ποικίλλουν - αλλά επειδή επηρεάζει το πώς ζουν οι άνθρωποι με την ασθένεια και σχετίζονται με τους γύρω τους. Το ταμπού που περιβάλλει τον καρκίνο είναι ακόμη ισχυρό. Μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα, το γεγονός ότι έμοιαζε ανίατος απαγόρευε κάθε αναφορά σ’αυτόν. Το ταμπού αυτό εξακολουθεί να μετατρέπει την πρώτη διάγνωση, ακόμη και των πιο συνηθισμένων και ιάσιμων καρκίνων όπως είναι εκείνοι του μαστού, του παχέος εντέρου, των πνευμόνων και του προστάτη, σε ένα συντριπτικό πλήγμα που συγγενείς και φίλοι αντιμετωπίζουν ως προάγγελο θανάτου.

Καθώς έχω περάσει κι εγώ από αυτό το στάδιο, είμαι βέβαιος ότι ένας τρόπος να αποκλιμακωθεί η γλώσσα γύρω από τον καρκίνο είναι να πάψουμε να αναφερόμαστε σε αυτόν σαν να είναι η βουβωνική πανώλη. Είναι καλύτερα να λέμε «ένας» καρκίνος, μια εισβολή, ένας όγκος. Υπάρχουν ασφαλώς καρκίνοι του αίματος, των οστών ή των κυττάρων που είναι φονικοί. Οι περισσότεροι όμως είναι κακοήθεις όγκοι που πρέπει να αφαιρεθούν το ταχύτερο. Αν δεν έχουν επεκταθεί, έχουν τελειώσει. Δεν αφήνουν τους ανθρώπους σε «ύφεση», με τον θάνατο να τους περιμένει στη γωνία.

Η εικόνα του καρκίνου ως εισβολέα, ως αθάνατου εχθρού απέναντι στον οποίο κανένα ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να αντισταθεί, απορρέει εν μέρει από την αποτυχία της ιατρικής επιστήμης να βρει «φάρμακο». Υπάρχει μια υποψία ότι η φαρμακευτική βιομηχανία είναι ικανοποιημένη με αυτόν τον ψυχρό, ή θερμό, πόλεμο, καθώς βοηθά τη συγκέντρωση πόρων. Γι’αυτό και είναι αντίθετη στην έρευνα για την ανοσιοθεραπεία, η οποία επιτέλους έχει αρχίσει να αναπτύσσεται.

Μια σωστή προσέγγιση για τους καρκίνους (στον πληθυντικό) έχει λιγότερη σχέση με τη γλώσσα του Πενταγώνου και βρίσκεται πιο κοντά στο λεξιλόγιο του χειρούργου της γειτονιάς. Στις περισσότερες περιπτώσεις συμπυκνώνεται στο εξής: «Εχεις καρκίνο; Λυπάμαι. Πότε θα σου τον αφαιρέσουν;»

(*) Ο Σάιμον Τζένκινς είναι αρθρογράφος της Guardian

Σχόλια